100 godina od rođenja Vaska Pope
07.06.2022.Vasko Popa bio je izuzetna ličnost u svetskoj poeziji, i smatra se jednim od najvećih poeta svetske
moderne literature.
„Kora je knjiga moje mladosti, svedočanstvo prve ljubavi i prve svađe sa svetom.
To je pokušaj da se golim životom koji neizdrživo stasava u večnost obezbedi kora.
Svojom poezijom želim da izrazim tačno ono što sam napisao.
Kad bih umeo to da izrazim na drugi način verovatno se ne bih bavio pisanjem“.
Vasko Popa o svojoj zbirci pesma Kora
Mesec jun, Biblioteka ``Centar za kulturu`` Kladovo, izložbom knjiga iz fonda obeležava 100 godina od rođenja
Vaska Pope, jednog od najpoznatijih pesnika na srpskom jeziku, akademika i jednog od 100 najznamenitijih Srba.
Vasile Vasko Popa (1922 – 1991) rođen je Grebencu kod Vršca. Osnovnu školu i gimnaziju završio je u Vršcu.
Posle toga upisao se na Filozofski fakultet u Beogradu. Studije nastavlja u Bukureštu i Beču.
Za vreme Drugog svetskog rata Popa je bio zatvoren u nemačkom koncentracionom logoru u Zrenjaninu.
Nakon završetka rata diplomirao je na romanskoj grupi Filozofskog fakulteta u Beogradu, 1949. godine.
Prve pesme objavljuje u listovima Književne novine i Borba. Njegova prva zbirka pesama Kora iz 1953 godine
uz pesme Miodraga Pavlovića smatra se početkom srpske posleratne moderne poezije.
Ta knjiga je pokrenula rasprave književne javnosti i ostavila veliki uticaj na mlađe naraštaje pesnika.
U literarnoj atmosferi socrealističkog pevanja i pripovedanja, koji su bili dirigovani dnevnim potrebama aktuelne
političke ideologije, pojava Kore delovala je kao radosno pesničko otkrovenje, ali još više kao šok.
Radovala je one koji su stremili modernom pesničkom izrazu i njegovom oslobađanju od dogmi.
Njegova druga knjiga poezije, Nepočin polje, koja je objavljena 1956, imala je četiri ciklusa pesama.
Ciklus pod imenom Igre najčuveniji je od njih. Neke od igara koje je Popa igrao su poznate, a neke su njegov
vlastiti pronalazak, kao što su igre Klina, Zavodnika, Svadbe, Ružokradice, Semena, Trule kobile, Lovca, Pepela.
Pričalo se da je poseban čovjek koji svojim koracima osvaja svet. Jedini je srpski pesnik čije je celokupno delo
objavljeno u Engleskoj i Americi i koga su podržavali svi od Triglava do Vardara. Ljubav prema supruzi Jovanki Singer
zabeležena je na hartijama zbirki pesama, a branila ga je od svih pretrpljenih logorskih rana i životnih nedaća koje je
rat ostavio na njegovoj duši.
Vasko Popa je jedan od najprevođenijih jugoslovenskih pesnika, a i sam je prevodio sa francuskog jezika. 1972. godine
izabran je za dopisnog člana Srpske akademije nauka i umetnosti. Jedan je od osnivača Vojvođanske akademije
nauka i umetnosti (14.12.1979.) u Novom Sadu. Od 1954. do 1979. godine Vasko Popa je radio kao urednik u
izdavačkoj kući Nolit u Beogradu. Bio je skroman čovek, sa izrazitim smislom za humor. Njegovi kratki stihovi,
bez rime i interpunkcije, bliski metrici srpske narodne poezije napravili su preokret na tadašnjoj književnoj sceni.
Jezik kojim je pisao bio je sažet, a njegova dela su ostavila veliki uticaj na mlade umetnike.
Vasko Popa je prvi dobitnik "Brankove nagrade" za poeziju, ustanovljene u Sremskim Karlovcima u spomen na
Branka Radičevića. Godine 1957. dobija Zmajevu nagradu, 1968. Austrijsku državnu nagradu za evropsku literaturu,
1976. nagradu za poeziju "Branko Miljković", 1978. dodeljuje mu se nagrada AVNOJ-a, a 1983. književna nagrada
"Skender Kulenović".
Vasko Popa je umro u Beogradu 5. januara 1991. godine i sahranjen u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju.
Godine 1995., u Vršcu, ustanovljena je nagrada "Vasko Popa" za najbolju knjigu pesama na srpskom jeziku i
dodeljuje se svake godine na dan pesnikovog rođenja, 29. juna.
Popa je stihovima pokazivao ljubav koja brani čoveka i ljudsko dostojanstvo.
Preporuka iz fonda Biblioteke ``Centar za kulturu `` Kladovo dostupna za čitanje nekih od naslova njegovih dela:
• Sporedno nebo
• Kora : pesme
• Sabrane pesme
• Pesme
• Vučja so : pesme
• Kuća nasred druma : pesme
• Živo meso : pesme
• Urnebesnik : zbornik pesničkog humora
• Nepočin-polje : pesme
Korisni linkovi:
http://riznicasrpska.net/knjizevnost/index.php?topic=370.0
http://www.jovicaletic.com/cms/?page_id=2034
